Uluslararası bir örgüt olan Dünya Sağlık Örgütü’nün tanımlamasına göre kısırlık, çiftler arasında doğum kontrol önlemleri alınmaksızın yaklaşık 1 yıllık bir süre içerisinde hamile kalınmaması durumunda “kısırlık” ihtimali gözlemlenmektedir. dünya Sağlık Örgütü verilerine göre dünya üzerinde yaklaşık olarak yüzde 25 oranında kısırlık görülmektedir. Bu oranın yaklaşık olarak ⅓ erkeklerin, ⅓ kadınların, ⅓ ise çiftlerin ikisinde de kısırlık sorunu olduğu belirtiliyor. Bu veriler gösteriyor ki çiftlerden birinin değil ikisinin de kısırlık tedavisi alması söz konusudur.
Kısırlık Sebepleri Nelerdir?
Kısırlık şüphesi ile hekimlere başvuran partnerlerde, kısırlığın sebepleri farklılık göstermektedir. Bu sebeple partnerlerden ikisine de detaylı tetkiklerin yapılması gerekmektedir. Tetkikler sonucunda hangi tedavinin uygulanması gerektiği ve tedavi süreci belirlene bilmektedir. Bu detaylı tetkiklerin yapılması tedavinin başarısını etkilemektedir.
Kısırlık Testi Nasıl Yapılır?
Dünya Sağlık Örgütü tarafından da belirtildiği gibi, partnerler arasında bir yıllık süreç içerisinde doğum kontrol önlemleri alınmaksızın hamile kalınamıyorsa kısırlık söz konusudur. Ancak tam tanı konulabilmesi için ve kısırlığın nedenlerinin ortaya çıkarılabilmesi için kısırlık testi yapılması gerekmektedir. Bu test birçok testten ve detaylı muayeneden oluşmaktadır. Bu muayeneler ve testler sonucunda tedavi planlaması yapılır. Araştırmalarda 3/1 erkeklerin, 3/1 kadınların ve 3/1 her iki kişide de kısırlık görülse de, kısırlık testi ilk aşamada erkeklere uygulanır. Bunun sebebi erkeklere uygulanması kadınlara uygulanmasından çok daha kolay olmasından kaynaklanır.
Erkekler İçin Kısırlık Testi Nasıl Yapılır?
Erkekler için kısırlıktan şüphelenildiğinde öncelikle spermiogram olarak isimlendirilen sperm sayım testi yapılmaktadır. Bu spermiogram testinin yapılabilmesi için erkeğin üç gün boyunca mastürbasyon ya da cinsel ilişki yaşamaması gerekmektedir. Meni örneği alınır ve gerekli incelemeler gerçekleştirilir. Erkekten alınan menide spermin hareketliliğine, sperimin sayısına ve sperm hücrelerinin sağlıklı olup olmadığına bakılmaktadır. Alınan örnekler, Dünya Sağlık Örgütü’nün kriterlerine göre de incelenir. Spermiogram, erkekte kısırlığı tek başına tespit etmek için yeterli bir test değildir. Kısırlığı tespit edebilmek için başka testlerin yapılması gerekmektedir. Aynı zamanda sperm sayımından sonra, spermin içerisindeki antikor miktarını ölçebilmek için antikor testi yapılır. Kısırlığa neden olan sebepler çeşitlilik göstermektedir. Bu sebepler arasında penis ve testislerdeki yapısal bozukluklara da dikkat etmek gerekmektedir. Yapısal bozuklukları tespit edebilmek için ultrason cihazına baş vurulmaktadır. Yapılan ultrasonografi incelemesinde testis yapısı, boyutu ve damarların yapısı incelenerek varikosel gibi damar genişlemesi problemleri tespit edilebilmektedir. Eğer tüm bu tetkikler sonucunda herhangi bir soruna rastlanmaz ise kadına kısırlık testi yapılmaktadır.
Kadınlar İçin Kısırlık Testi Nasıl Yapılır?
Anne adaylarında en sık rastlanan kısırlık sebebi yumurtlama problemleridir. Bu yüzden kadınlar için ilk aşamada yumurtlama sürecinin doğru ilerleyip ilerlemediğine bakılmaktadır. Kadınlarda kısırlık problemlerinin yaklaşık olarak yüzde 25’ini yumurtalıkların olmaması, yumurtalık hastalıkları ya da hormonların düzenli salgılanmaması gibi olumsuz durumlar oluşturmaktadır. Kısırlık testi kadınlarda regl döneminin ilk günü uygulanmaktadır. Reglinin ilk günü hormon kontrolü yapılır. bu hormon tetkikinin yapılabilmesi için adet döngüsünden birkaç gün önce vajinadan alınan sıvı ve biyopsi örneğinin yanı sıra ultrason görüntüsü ile yumurtalıkların sağlıklı olup olmadığına bakılması gerekir.
Kadınlarda kısırlık sebeplerinden yumurtlama sorunundan sonra en sık rastlanan nedenlerden biri de tüplerin tıkanık olmasıdır. Tüpler genellikle ya kısmen ya da tamamen kapalı halde olur. Bu da spermin rahime ulaşmasını engellediğinden kısırlığa dolayısıyla hamileliğin başarılı olmamasına sebep olur. Tüplerin tıkanık olup olmadığını anlamak için rahme uzmanlar tarafından ilaç enjekte edilir. Sonrasında röntgen çekilir ve tıkanıklık olup olmadığı kolayca tespit edilir. Eğer röntgen çekimi tercih edilmiyorsa laparoskopi yardımı ile de tüpleri görüntüleme işlemi gerçekleştirilebilir.
Kadınlarda bir diğer kısırlıklık problemlerinden biri de genetik olarak ya da sonradan oluşan sebeplerle rahmin yapısında bozukluk olması, miyomların ve poliplerin mevcut olmasıdır. Bu sebepler de döllenen yumurtanın rahimde tutunmasını engeller ve çoğunlukla düşüğe sebep olur. Bu sebeplerin en kolay tespiti histeroskop isimli görüntüleme cihazı ile yapılabilmektedir. Bu cihaz sayesinde rahimdeki miyom, polipler ve diğer olabilecek yapısal bozukluklar kolayca tespit edilebilmektedir. Tedavi süreci sonuçlara göre şekillenmektedir.